1. Văn hóa kinh doanh

Thái Lan thường được gọi là “xứ sở của những nụ cười”, nơi con người đặc biệt coi trọng việc xây dựng và duy trì các mối quan hệ trong kinh doanh. Sự tin tưởng lẫn nhau được xem là nền tảng để hợp tác thành công, song thường cần nhiều thời gian để bồi đắp. Doanh nghiệp Thái Lan ưu tiên hướng đến những mối quan hệ đối tác lâu dài hơn là những giao dịch ngắn hạn hay chóng vánh. Để phát triển quan hệ, các doanh nghiệp nước ngoài có thể phải trải qua nhiều cuộc gặp gỡ, trao đổi và chào hàng ở nhiều cấp độ khác nhau trong tổ chức mà họ muốn hợp tác.

Mặc dù các mối quan hệ kinh doanh tại Thái Lan không quá nghi thức như ở Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc hay Trung Đông, nhưng cũng không hoàn toàn thoải mái, cởi mở như tại Hoa Kỳ. Phần lớn các mối quan hệ làm ăn tại đây bắt nguồn từ quan hệ cá nhân, hình thành qua gia đình, bạn bè, bạn học hoặc đồng nghiệp. Vì vậy, việc tiếp cận đối tác thông qua một lời giới thiệu cá nhân, một quan chức chính phủ hoặc một đối tác quen biết sẽ giúp quá trình hợp tác diễn ra thuận lợi hơn.

Văn hóa kinh doanh Thái Lan đề cao những giá trị như sự kiên nhẫn, tôn trọng địa vị xã hội (dựa trên tuổi tác, chức vụ và thẩm quyền), cũng như việc tránh làm người khác “mất mặt”. Người Thái rất tự hào về đất nước và truyền thống của mình, tuy nhiên cách thực hành các nghi thức văn hóa lại khá linh hoạt, đôi khi có thể gây khó hiểu cho những doanh nhân phương Tây vốn quen với sự thẳng thắn và đúng giờ. Trong quan hệ công việc, sự tôn trọng đối với người lớn tuổi, cấp trên và những cá nhân có vị trí cao được xem là nguyên tắc bất di bất dịch. Người Thái thường tránh gây tổn thương cảm xúc hay thể hiện sự bất đồng công khai; do đó, họ ít khi trực tiếp từ chối hoặc đưa ra phản hồi tiêu cực. Mất bình tĩnh trong giao tiếp bị coi là hành động “mất mặt” và sẽ làm suy giảm đáng kể sự tôn trọng từ phía đối tác cũng như cộng đồng xung quanh.

2. Nghi thức xã giao trong kinh doanh tại Thái Lan

Nghi thức xã giao trong kinh doanh tại Thái Lan mang nhiều nét đặc trưng văn hóa mà doanh nhân cần lưu ý để tạo thiện cảm và xây dựng quan hệ bền vững. Trong xưng hô, người Thái thường dùng “Khun” (tương đương Ông/Bà/Cô) trước tên riêng, còn đối với viên chức chính phủ hay bác sĩ thì nên gọi bằng chức danh kèm tên riêng; ngoài ra, biệt danh cũng rất phổ biến và được sử dụng rộng rãi. Khi chào hỏi, cử chỉ “wai” (chắp tay trước ngực và cúi đầu nhẹ) là hình thức truyền thống, tuy nhiên việc bắt tay cũng được chấp nhận trong giao tiếp với người nước ngoài, song tuyệt đối không ôm, hôn hay có hành động đụng chạm.

Trong môi trường kinh doanh, danh thiếp đóng vai trò quan trọng, cần trao đổi trong mọi cuộc họp và không nên viết trực tiếp lên danh thiếp trước mặt đối tác. Về ứng xử văn hóa, người Thái coi đầu là bộ phận thiêng liêng nên không được chạm vào, trong khi chân bị xem là thấp kém nên tránh dùng để chỉ vào người hoặc vật; khi vào nhà, đền chùa phải cởi giày và không ngồi bắt chéo chân trước người lớn tuổi hoặc nhà sư. Người Thái đặc biệt tôn kính Hoàng gia, mọi lời chỉ trích đều bị nghiêm cấm và có thể bị xử phạt nặng theo luật lèse-majestè.

Trong giao tiếp, “Sawatdee” được dùng làm lời chào và tạm biệt, đàn ông nói “sawatdee-kraap”, phụ nữ nói “sawatdee-kah”. Người Thái thường xưng tên trước, họ sau, hay dùng biệt danh và dễ cảm thông với việc người nước ngoài phát âm sai tên. Gọi người khác bằng “Khun” trước tên là cách thể hiện sự lịch sự, trang trọng mà không mang tính quá thân mật.

3. Giao tiếp kinh doanh

Giao tiếp trong kinh doanh tại Thái Lan có những đặc trưng riêng mà doanh nghiệp cần lưu ý để tạo sự tin cậy và xây dựng quan hệ bền vững. Người Thái thường ưu tiên gặp gỡ trực tiếp hơn là liên lạc qua điện thoại hoặc email, đặc biệt trong giai đoạn giới thiệu, chào hàng và thiết lập quan hệ ban đầu. Họ đánh giá cao sự lịch sự, thân thiện và thường thích trò chuyện xã giao, do đó nên tránh cách giao tiếp quá thẳng thắn, thay vào đó hãy sử dụng ngôn ngữ tích cực để tạo không khí thoải mái.

Phong cách giao tiếp của người Thái nhìn chung mang tính gián tiếp, nhất là trong quá trình đàm phán hoặc giải quyết xung đột, nên việc đi đến thỏa thuận có thể mất nhiều thời gian. Về ngôn ngữ, người Thái thường có kỹ năng viết tiếng Anh khá tốt nhưng kỹ năng nghe và nói không đồng đều, vì vậy cần nói rõ ràng, sử dụng từ ngữ đơn giản, tránh tiếng lóng và trong một số trường hợp có thể cần đến phiên dịch. Ngoài ra, việc duy trì liên lạc thường xuyên cũng rất quan trọng, trong đó các cuộc gặp mặt trực tiếp được ưu tiên, còn sau buổi làm việc, người Thái thường sử dụng phổ biến các ứng dụng như LINE và WhatsApp để kết nối và trao đổi thông tin.

4. Họp kinh doanh và đàm phán tại Thái Lan

Họp kinh doanh và đàm phán tại Thái Lan đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tuân thủ các nguyên tắc về nghi thức. Doanh nghiệp cần luôn đặt lịch hẹn trước và xác nhận lại chi tiết ít nhất một ngày trước khi diễn ra cuộc họp. Việc đúng giờ được đánh giá rất cao, tuy nhiên cần tính thêm thời gian di chuyển vì tình trạng ùn tắc giao thông ở Bangkok khá phổ biến, đặc biệt khi thời tiết xấu.

Khi làm việc với cơ quan chính phủ, quy trình thường nghiêm ngặt hơn, đòi hỏi phải có thư đề nghị chính thức và lên lịch sớm; các cuộc họp với khối này thường có sự tham dự của nhiều người. Trong các buổi họp, tiếng Thái được sử dụng ưu tiên, do đó việc có đại diện hoặc đối tác địa phương tham gia sẽ giúp quá trình trao đổi thuận lợi hơn. Sau khi kết thúc, việc gửi thư hoặc email cảm ơn không chỉ thể hiện sự tôn trọng mà còn góp phần duy trì và củng cố mối quan hệ hợp tác với đối tác tiềm năng.