Trong bối cảnh thương mại toàn cầu ngày càng mở rộng, Hà Lan - một trong những trung tâm logistics hàng đầu châu Âu - luôn duy trì hệ thống quy định nhập khẩu chặt chẽ, đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả và phù hợp với các chuẩn mực của Liên minh châu Âu (EU). Đối với các doanh nghiệp Việt Nam đang và sẽ có kế hoạch xuất khẩu hàng hóa sang thị trường này, việc nắm rõ yêu cầu về chứng từ, quy định thông quan và các chính sách thuế quan mới nhất là yếu tố then chốt để đảm bảo hoạt động xuất nhập khẩu diễn ra thuận lợi, giảm thiểu rủi ro và chi phí phát sinh.

Yêu cầu chứng từ khi nhập khẩu vào Hà Lan

Khi nhập khẩu hàng hóa vào Hà Lan, doanh nghiệp phải chuẩn bị đầy đủ các chứng từ bắt buộc. Cụ thể, hồ sơ nhập khẩu bao gồm: bản sao vận đơn, hóa đơn thương mại, giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O), và trong một số trường hợp, giấy phép nhập khẩu. Đây là những tài liệu không thể thiếu để cơ quan hải quan Hà Lan xác nhận tính hợp pháp, nguồn gốc và giá trị hàng hóa trước khi thông quan.

Hóa đơn thương mại là tài liệu quan trọng bậc nhất, đòi hỏi phải thể hiện rõ các thông tin chi tiết như: ngày và địa điểm chuyển hàng, tên - địa chỉ của người bán và người mua, hình thức vận chuyển, ký mã hiệu bao bì, số thứ tự bao gói. Ngoài ra, hóa đơn cần mô tả cụ thể đặc điểm hàng hóa theo chủng loại, chất lượng, thứ hạng, trọng lượng tổng và trọng lượng tịnh (tính theo đơn vị thập phân), cùng với giá cả đã thỏa thuận, đơn giá, tổng giá FOB, chi phí vận chuyển và bảo hiểm.

Bên cạnh đó, hóa đơn phải ghi rõ thời hạn thanh toán, thời gian giao hàng và có chữ ký của người chịu trách nhiệm từ phía công ty vận chuyển. Về vận đơn, đây là chứng từ gốc chứng minh quyền sở hữu hàng hóa của bên nhận ký gửi, do đó người nhập khẩu bắt buộc phải xuất trình vận đơn gốc khi nhận hàng.

Một số mặt hàng đặc biệt như thép, dệt may hoặc hàng hóa có kiểm soát cần có giấy phép nhập khẩu riêng trước khi được phép đưa vào lãnh thổ Hà Lan. Tất cả các chứng từ kể trên nên được soạn thảo bằng tiếng Anh, nhằm đảm bảo tính thống nhất và giúp quá trình kiểm tra, thông quan diễn ra nhanh chóng, tránh những chậm trễ không đáng có.

Chính sách thương mại và thuế quan của Hà Lan

Là thành viên của Liên minh châu Âu, Hà Lan áp dụng chính sách thương mại đối ngoại và các biện pháp thương mại chung của EU. Điều này có nghĩa, hàng hóa nhập khẩu từ bên ngoài khối EU đều phải chịu các mức thuế tương ứng theo quy định thống nhất. Doanh nghiệp nhập khẩu có trách nhiệm nộp thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng (VAT) và trong một số trường hợp, thuế tiêu thụ đặc biệt hoặc thuế tiêu dùng.

Cơ quan hải quan Hà Lan sẽ tiến hành kiểm tra để xác định xem hàng hóa nhập khẩu có thuộc diện chịu thuế hay được miễn giảm. Có ba loại thuế chính mà nhà nhập khẩu cần lưu ý: thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng (VAT), và thuế tiêu thụ đặc biệt/thuế tiêu dùng.

Thuế nhập khẩu áp dụng cho hầu hết các loại hàng hóa nhập khẩu từ ngoài EU. Hà Lan sử dụng biểu thuế quan chung của EU, dựa trên Hệ thống phân loại sản phẩm hài hòa quốc tế (HS Code). Mức thuế cụ thể tùy thuộc vào mã HS của từng mặt hàng.

Đối với hàng nhập khẩu tạm thời - tức là hàng được đưa vào Hà Lan chỉ để trưng bày, sửa chữa hoặc sử dụng ngắn hạn trước khi tái xuất - doanh nghiệp sẽ không phải nộp thuế VAT, tuy nhiên có thể phải đặt cọc một khoản tiền thuế tạm thời. Khoản tiền này sẽ được hoàn trả sau khi hàng hóa được xuất khỏi lãnh thổ Hà Lan.

Thuế giá trị gia tăng (VAT) được tính trên mọi hoạt động bán hàng hóa và dịch vụ trong phạm vi Hà Lan. Không giống như thuế hải quan - vốn do EU quy định thống nhất - mức VAT lại do từng quốc gia thành viên thiết lập riêng. Thuế này được tính ở từng giai đoạn của chuỗi cung ứng, khi người bán cộng thêm giá trị gia tăng vào sản phẩm. Mọi hóa đơn thương mại đều phải ghi rõ khoản thuế VAT, đảm bảo tính minh bạch trong giao dịch.

Trong khi đó, thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế tiêu dùng chỉ áp dụng cho một số sản phẩm cụ thể như đồ uống có cồn, bia, rượu mạnh, thuốc lá, nước ngọt, đường và các sản phẩm từ dầu mỏ. Các loại thuế này được cộng dồn cùng thuế nhập khẩu và VAT, làm tăng tổng chi phí hàng hóa nhập khẩu. Đối tượng nộp thuế là doanh nghiệp nhập khẩu - đơn vị chịu trách nhiệm kê khai và nộp trực tiếp cho cơ quan thuế Hà Lan.

Những cập nhật chính sách mới từ năm 2024

Bước sang năm 2024, Hà Lan đã ban hành nhiều thay đổi quan trọng trong chính sách thuế và quy định bao bì, tác động rõ rệt đến các doanh nghiệp xuất khẩu, trong đó có Việt Nam. Theo Regulation on Tax Changes 2024, kể từ 1/1/2024, thuế tiêu thụ đặc biệt đối với đồ uống không cồn - gồm nước ngọt và nước ép trái cây - được nâng lên 26,13 euro/100 lít, ngoại trừ nước khoáng và sữa. Mức thuế mới khiến chi phí nhập khẩu tăng, làm giảm khả năng cạnh tranh của hàng Việt Nam, đặc biệt trong phân khúc bình dân và trung cấp, nơi yếu tố giá cả giữ vai trò quyết định.

Cùng với đó, Nghị định Packaging Management Decree 2014 (sửa đổi, có hiệu lực từ 3/7/2024) quy định mọi nắp chai và nắp đậy của chai nhựa dùng một lần phải gắn liền với bao bì. Mục tiêu nhằm tăng tỷ lệ tái chế, giảm thất thoát rác thải nhựa và hướng đến phát triển bền vững theo chiến lược môi trường của Liên minh châu Âu. Quy định không áp dụng cho bao bì y tế hoặc chai dung tích trên 3 lít, đảm bảo linh hoạt cho các ngành đặc thù.

Những điều chỉnh này đặt ra yêu cầu cấp thiết cho doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu đồ uống và hàng tiêu dùng: cần sớm điều chỉnh dây chuyền, thiết kế bao bì và chiến lược giá phù hợp. Trong bối cảnh xu hướng “xanh hóa” thương mại ngày càng mạnh mẽ, việc tuân thủ tiêu chuẩn môi trường, cập nhật kịp thời chính sách và nâng cao chất lượng sản phẩm sẽ là chìa khóa giúp hàng Việt giữ vững vị thế tại thị trường Hà Lan và châu Âu.