Theo CNN Business, đạo luật mới tại châu Âu ảnh hưởng đến mọi hoạt động của big tech, từ kiểm duyệt phương tiện truyền thông xã hội đến quảng cáo nhắm mục tiêu và phát hiện hàng giả trong thương mại điện tử.

Đạo luật “chưa từng có trong lịch sử” của EU sẽ áp dụng cho các gã khổng lồ như Amazon, Apple, Google, Meta, Microsoft, Snapchat và TikTok. Điều này phản ánh một trong những nỗ lực tham vọng nhất của các nhà hoạch định chính sách, đó là mong muốn kiểm soát đại gia công nghệ thông qua luật pháp.

Bộ quy định đang cố gắng giải quyết một vấn đề nghiêm trọng trong những năm gần đây: thông tin sai sự thật. Thông tin giả mạo xuất phát từ lỗ hổng thuật toán, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần, đặc biệt là đối với thế hệ trẻ.

Mặc dù Đạo luật Dịch vụ Kỹ thuật số của Liên minh châu Âu (DSA) đã được thông qua và triển khai từ năm ngoái, ngày 26/8 vừa rồi đánh dấu cột mốc quan trọng, theo đó, bất kỳ nền tảng công nghệ nào với hơn 45 triệu người dùng đều phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định trong luật.

EU nhấn mạnh mục tiêu "thiết lập sân chơi bình đẳng nhằm thúc đẩy đổi mới, tăng trưởng và khả năng cạnh tranh tại thị trường chung châu Âu cũng như trên toàn cầu". Động thái giúp củng cố vị thế của châu Âu với tư cách là các quốc gia đi đầu trong việc kiểm soát công ty công nghệ lớn Hoa Kỳ.

QUY ĐỊNH NGHIÊM NGẶT VỀ NỘI DUNG

DSA nghiêm cấm quảng cáo các nội dung hướng đến trẻ em cũng như các nội dung thể hiện quan điểm đảng phái chính trị, khuynh hướng tình dục và dân tộc. Hạn chế này áp dụng với tất cả loại hình quảng cáo trực tuyến.

Luật cấm "dark pattern" (tạm dịch: thiết kế đen), mô hình có thiết kế khéo léo, thao túng người tiêu dùng đưa ra quyết định có lợi cho nhà quảng cáo. Ví dụ, một công ty cố gắng thuyết phục người dùng theo dõi trang bằng cách làm nổi bật nút “chấp nhận” với màu sắc tươi sáng, đồng thời nút “không theo dõi” bị thay đổi vị trí hoặc kích thước phông chữ.

Luật cũng yêu cầu tất cả nền tảng trực tuyến cho phép người dùng báo cáo nội dung, sản phẩm bất hợp pháp và kháng cáo quyết định kiểm duyệt. 

Các nhà chức trách sẽ kiểm soát chặt chẽ hơn đối với một số nền tảng trực tuyến lớn. Công ty được chỉ định là “nền tảng trực tuyến rất lớn” hoặc “công cụ tìm kiếm trực tuyến rất lớn” được yêu cầu thực hiện đánh giá rủi ro độc lập. Ví dụ, công ty phải đánh giá tác nhân xấu có thể thao túng người dùng và sử dụng thông tin để can thiệp vào bầu cử. Công ty cũng sẽ phải thiết lập kho lưu trữ quảng cáo đã thực hiện và cho phép công chúng kiểm tra.

Nếu vi phạm, các nền tảng rất lớn có thể bị phạt lên tới 6% doanh thu toàn cầu hàng năm. 

BIG TECH PHẢN ỨNG NHƯ THẾ NÀO?

Trong tháng này, TikTok đã triển khai công cụ báo cáo nội dung bất hợp pháp và cho biết sẽ giải thích cụ thể với người dùng khi nội dung cá nhân bị xóa. TikTok cũng sẽ ngừng hiển thị quảng cáo hướng tới thanh thiếu niên ở châu Âu dựa trên dữ liệu công ty thu thập, tuân thủ quy tắc DSA.

"Chúng tôi đã giới thiệu tính năng mới tập trung vào sự minh bạch xung quanh cách tiếp cận hệ thống quảng cáo, kiểm duyệt nội dung và đề xuất cho người dùng, cuối cùng là cung cấp cho khách hàng nhiều quyền kiểm soát hơn khi trải nghiệm TikTok", đại diện phát ngôn của TikTok Morgan Evans cho biết, đồng thời khẳng định công ty sẽ tiếp tục đầu tư "cho cộng đồng toàn cầu".

Chủ tịch phụ trách các vấn đề toàn cầu của Meta, ông Nick Clegg, cho hay công ty "ủng hộ mục tiêu của DSA và đang phát triển đội ngũ quản lý ở châu Âu nhằm giảm thiểu rủi ro". Vị Chủ tịch kiêm cựu Phó Thủ tướng Anh, nói rằng Meta đã tập hợp một đội ngũ hơn 1.000 nhân viên sẵn sàng xử lý các yêu cầu từ DSA.

Phát ngôn viên của Microsoft cũng nhấn mạnh DSA "là một cột mốc quan trọng trong cuộc chiến chống lại nội dung trực tuyến bất hợp pháp. Chúng tôi quan tâm đến trách nhiệm của mình ở EU với tư cách là công ty công nghệ lớn. Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc với Ủy ban châu Âu để đáp ứng các yêu cầu DSA".

Trong một bài đăng trên blog, Giám đốc An toàn Kỹ thuật số Microsoft Courtney Gregoire đã trình bày chi tiết cách đại gia thung lũng Silicon tăng cường an toàn trên công cụ tìm kiếm Bing nhằm tuân thủ luật pháp.

Công ty mẹ Snapchat, Snap, tuyên bố đang hợp tác chặt chẽ với Ủy ban châu Âu để đảm bảo tuân thủ luật mới. Một số chuyên viên đã được bổ nhiệm để theo dõi quá trình thực hiện nghĩa vụ của công ty.

Bên cạnh đó, Apple cũng cho rằng mục tiêu của DSA "phù hợp với mục tiêu của Apple là bảo vệ người tiêu dùng khỏi nội dung bất hợp pháp và có hại. Chúng tôi đang làm việc để thực hiện các yêu cầu của DSA”.

Tương tự, Google và Pinterest cho biết đang hợp tác chặt chẽ với Ủy ban châu Âu.

Tuân thủ luật pháp là điều phải làm, theo ông Robert Grosvenor, Giám đốc điều hành công ty tư vấn Alvarez & Marsal. Tuy nhiên, ông nói thêm: "Liệu big tech có sẵn sàng chịu sự quản lý chặt chẽ hay không là một vấn đề khác".

CUỘC CHIẾN PHÁP LÝ CĂNG THẲNG

Quan chức EU cảnh báo sẽ sàng lọc kỹ lưỡng các công ty vi phạm. Đầu mùa hè này, tổ chức đã thực hiện “kiểm tra gắt gao” đối với X (Twitter trước kia), cũng như Meta và TikTok để xác định mức độ ứng phó của các công ty đối với DSA.

Ủy viên EU Thierry Breton còn công khai nhắc nhở X khi công ty vi phạm một số hoạt động kiểm duyệt nội dung. 

Nhiều chuyên gia cũng hy vọng rằng luật sẽ khuyến khích các nền tảng công nghệ tự nguyện nhân rộng hoạt động kiểm soát thông tin trên toàn thế giới và thúc đẩy các bộ luật tương tự ở nhiều địa phương.

Ngược lại, Amazon đang tìm cách phản biện DSA trước tòa, lập luận rằng các yêu cầu của DSA hướng tới nền tảng ngôn luận trực tuyến dựa trên quảng cáo, nhưng Amazon lại là nền tảng bán lẻ và không có đối thủ trực tiếp nào của công ty ở Châu Âu phải áp dụng quy định tương tự, mặc dù có quy mô lớn hơn Amazon ở một số quốc gia EU.

Cuộc đấu tranh pháp lý có thể là trở ngại đầu tiên cho độ bền của DSA trước nguồn tài nguyên khổng lồ mà big tech đang sở hữu. Amazon chia sẻ với CNN rằng có kế hoạch tuân thủ quyết định của Tòa án chung EU.

Đại diện phát ngôn Amazon cho biết: “Amazon chia sẻ mục tiêu của Ủy ban Châu Âu là tạo ra một môi trường trực tuyến an toàn và đáng tin cậy, đồng thời chúng tôi đầu tư đáng kể vào việc bảo vệ sàn thương mại của mình khỏi những tác nhân xấu, nội dung bất hợp pháp và ưu tiên tạo ra trải nghiệm mua sắm hoàn hảo. Chúng tôi đã có nền tảng vững chắc cho việc tuân thủ DSA”.

Nguồn: TBKTVN