Trong bối cảnh nhu cầu hàng hóa từ các nước phương Tây sụt giảm, các mặt hàng chủ đạo của Việt Nam xuất đi, từ điện tử tiêu dùng và may mặc/da giày đến đồ nội thất gỗ và máy móc, đều rơi vào tình trạng ảm đạm. Trong bối cảnh đó, xuất khẩu nông sản vươn lên như điểm sáng bất chấp bối cảnh sụt giảm thương mại.

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, sản lượng lúa cả nước năm 2023 đạt 43,5 triệu tấn, tăng 1,9%, do diện tích tăng 10.600 hecta (tăng 0,1%) và năng suất đạt 61 tạ/hecta, tăng 1 tạ/hecta (tăng 1,7%). Với sản lượng trên đã đáp ứng đủ nhu cầu tiêu thụ trong nước, chế biến, làm thức ăn chăn nuôi và xuất khẩu gạo cao kỷ lục gần 8,3 triệu tấn. Nhờ đó, giá trị xuất khẩu gạo đã đạt kỷ lục với 4,78 tỉ USD, tăng 38,4% so với năm 2022.

Quý cuối cùng của năm 2023, giá gạo tiếp tục đà tăng, đạt 660,75 USD/tấn, tăng 2,9% so với đầu quý. Nguyên nhân đến từ nguồn cung ít dần khi Ấn Độ vẫn hạn chế xuất khẩu gạo, trong khi nhu cầu gạo nhiều hơn từ thị trường Đông Nam Á. 

Tuy nhiên, Công ty Chứng khoán Vietcombank (VCBS) cho rằng giá gạo Việt Nam không tăng mạnh do giá gạo Việt Nam đã ở mức rất cao, nếu tăng thêm thì người mua có thể sẽ tìm tới nguồn cung có giá tốt hơn. Bên cạnh đó, nguồn cung gạo Việt Nam cũng không còn nhiều khi Việt Nam đã xuất khẩu khoảng 7,75 triệu tấn trong 11 tháng đầu năm 2023, do đó các giao dịch trên thị trường diễn ra khá chậm.

Theo VCBS, gạo Việt Nam thơm hơn gạo Thái Lan, Ấn Độ nhờ có giống mới, do đó gạo Việt Nam có thể vẫn được ưa chuộng trong thời gian tới. 

“Xuất khẩu gạo được dự báo vẫn tiếp tục thuận lợi trong năm 2024 do thế giới thiếu hụt 5 triệu tấn gạo và Ấn Độ có khả năng sẽ duy trì hạn chế xuất khẩu gạo trong năm 2024. Bạn hàng lớn của Việt Nam là Indonesia được dự báo tăng nhập khẩu gạo khoảng 600.000 tấn”, VCBS nhận định. 

Ngoài ra, hiện tượng El Nino khiến nhiều quốc gia bị giảm sản lượng trong thời gian tới, điều này là yếu tố hỗ trợ giá gạo tiếp tục giữ ở mức cao trong tương lai. Theo VCBS, giá gạo tương lai sẽ phụ thuộc vào biến đổi khí hậu và chính sách xuất khẩu gạo của Ấn Độ.

Trong báo cáo tháng 1, Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) dự báo sản lượng gạo toàn cầu trong niên vụ 2023-2024 sẽ đạt mức kỷ lục 513,5 triệu tấn (xay xát), giảm 4,5 triệu tấn so với dự báo tháng trước nhưng vẫn tăng nhẹ 500.000 tấn so với niên vụ 2022-2023.

USDA dự báo tiêu thụ gạo toàn cầu trong niên vụ 2023-2024 ở mức kỷ lục 522,1 triệu tấn, giảm 2,95 triệu tấn so với dự báo trước đó, nhưng tăng gần 1,7 triệu tấn so với niên vụ 2022-2023 và vượt sản lượng 8,6 triệu tấn.

USDA dự báo tồn kho cuối kỳ gạo toàn cầu trong niên vụ 2023-2024 ở mức 167,2 triệu tấn, là lượng tồn kho thấp nhất trong 6 niên vụ trở lại đây.

Nguồn: Nhipcaudautu