Nâng triển vọng tăng trưởng toàn cầu, nhưng lo ngại xung đột ở Biển Đỏ

Nhà kinh tế trưởng của IMF, ông Pierre-Olivier Gourinchas, cho biết Báo cáo triển vọng kinh tế thế giới cập nhật của tổ chức này chỉ ra rằng "sự hạ cánh mềm" của nền kinh tế đã cận kề, nhưng tăng trưởng toàn cầu nói chung và thương mại vẫn thấp hơn mức trung bình lịch sử.

Chia sẻ với báo chí tại thành phố Johannesburg, Nam Phi, ông Gourinchas cho biết: "Nền kinh tế toàn cầu tiếp tục thể hiện khả năng phục hồi đáng chú ý, với lạm phát giảm đều đặn và tăng trưởng ổn định. Khả năng 'hạ cánh mềm' đã tăng lên". Nhà kinh tế trưởng của IMF nói thêm: "Chúng ta còn rất xa kịch bản suy thoái toàn cầu".

Tuy nhiên, ông Gourinchas cảnh báo rằng cơ sở mở rộng tăng trưởng diễn ra chậm và rủi ro vẫn còn, bao gồm căng thẳng địa chính trị ở Trung Đông và các cuộc tấn công ở Biển Đỏ có thể làm ảnh hưởng giá cả hàng hóa và gián đoạn chuỗi cung ứng.

Trong khi đó, sự chậm trễ trong việc củng cố tài chính trong thời điểm ông Gourinchas gọi là "năm bầu cử toàn cầu lớn nhất trong lịch sử" có thể thúc đẩy hoạt động kinh tế nhưng cũng có thể đẩy lạm phát đi lên.

IMF cho biết triển vọng cải thiện được hỗ trợ bởi chi tiêu công và tư nhân mạnh hơn bất chấp điều kiện tiền tệ thắt chặt, cũng như sự tham gia của lực lượng lao động ngày càng tăng, chuỗi cung ứng được cải thiện và giá năng lượng và hàng hóa hạ nhiệt.

IMF dự báo tăng trưởng toàn cầu đạt 3,1% trong năm 2024, tăng 2/10 điểm phần trăm so với dự báo công bố tháng 10/2023. Tổ chức này cho biết họ dự kiến mức tăng trưởng toàn cầu sẽ không đổi là 3,2% vào năm 2025. Cần nhắc lại là mức tăng trưởng toàn cầu trung bình trong giai đoạn 2000 - 2019 là 3,8%.

Trong khi đó, thương mại toàn cầu dự kiến sẽ tăng trưởng 3,3% vào năm 2024 và 3,6% vào năm 2025, thấp hơn nhiều so với mức trung bình lịch sử là 4,9%. Nguyên nhân được chỉ ra là thương mại toàn cấu đối diện với hàng nghìn hạn chế thương mại mới.

IMF vẫn giữ nguyên dự báo về lạm phát toàn cầu là 5,8% cho năm 2024, nhưng đã hạ dự báo năm 2025 xuống còn 4,4%, từ mức dự báo 4,6% công bố vào tháng 10/2023. Nhà kinh tế trưởng Gourinchas cho biết nếu loại trừ Argentina - quốc gia đang chứng kiến lạm phát tăng vọt, lạm phát toàn cầu sẽ thấp hơn.

Các nền kinh tế phát triển sẽ chứng kiến lạm phát trung bình là 2,6% trong năm 2024, giảm 4/10 điểm phần trăm so với dự báo tháng 10/2023. Trái lại, lạm phát ở các nền kinh tế mới nổi, các nước đang phát triển sẽ ở mức trung bình 8,1% trong năm 2024, trước khi giảm xuống 6% vào năm 2025.

IMF cho biết giá dầu thế giới trung bình sẽ giảm 2,3% vào năm 2024, thay vì mức giảm 0,7% mà họ đã dự đoán vào tháng 10/2023. Đối với năm 2025, giá dầu được dự đoán sẽ giảm tới 4,8%.

Ông Gourinchas cho biết: "Việc tiếp tục hạ cánh mềm sẽ không hề dễ dàng" đối với nền kinh tế thế giới, đồng thời ông lưu ý rằng giá hàng hóa mới tăng đột biến do các cú sốc địa chính trị, bao gồm cả các cuộc tấn công liên tục vào hoạt động vận tải biển ở Biển Đỏ, có thể khiến tình trạng thắt chặt tiền tệ bị kéo dài thêm.

Nhà kinh tế trưởng IMF cho biết ông đang theo dõi chặt chẽ các diễn biến ở Trung Đông, nhưng tác động kinh tế lớn hơn của xung đột ở khu vực cho đến thời điểm hiện nay vẫn "tương đối hạn chế".

Ông nói: "Cho đến thời điểm hiện tại, nó (xung đột ở Trung Đông - BTV) dường như không phải là nguyên nhân chính gây ra lạm phát từ phía cung".

Kinh tế Mỹ dự đoán tăng trưởng 2,1%, Trung Quốc tăng trưởng 4,6%

Trong báo cáo triển vọng kinh tế mới cập nhật, IMF đã nâng dự báo tăng trưởng GDP của Mỹ lên 2,1% trong năm 2024, cao hơn dự báo tăng 1,5% công bố hồi tháng 10/2023. Tăng trưởng kinh tế Mỹ dự kiến sẽ giảm xuống còn 1,7% vào năm 2025.

Mặc dù ghi nhận các gói hỗ trợ tài chính và chi tiêu của người tiêu dùng Mỹ, nhưng IMF vẫn cảnh báo Washington rằng một số khoản trợ cấp từ các nhà sản xuất trong nước và các chính sách công nghiệp khác có thể vi phạm các quy tắc thương mại toàn cầu.

Trái lại, IMF đã hạ dự báo tăng trưởng của khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) xuống còn 0,9% vào năm 2024 và 1,7% vào năm 2025, trong đó Đức - nền kinh tế lớn nhất châu Âu - dự kiến sẽ có mức tăng trưởng GDP tối thiểu là 0,5% trong năm 2024 thay vì mức tăng trưởng 0,9% được dự báo trước đó.

Đối với Trung Quốc, IMF nâng dự báo tăng trưởng của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới lên 4,6% trong năm 2024, tăng 4/10 điểm phần trăm so với dự báo vào tháng 10/2023 và 4,1% vào năm 2025. Ông Gourinchas cho biết mức tăng này ghi nhận sự hỗ trợ tài chính đáng kể từ chính quyền Trung Quốc và mức độ ít nghiêm trọng hơn của lĩnh vực bất động sản.

Ông Gourinchas cho biết, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) và Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) dự kiến​sẽ bắt đầu giảm lãi suất dần dần vào nửa cuối năm 2024. Nhưng, nhà kinh tế trưởng của IMF cho rằng: "Chúng tôi vẫn chưa phải đến mức đó".

Trong khi đó, ông Gourinchas cho rằng việc Ngân hàng Trung ương Nhật Bản dự kiến sẽ duy trì lãi suất thấp, là điều "phù hợp". Tuy nhiên, IMF đã khuyến nghị họ sẵn sàng tăng lãi suất nếu lạm phát tăng vọt.

Ông Gourinchas cho rằng các thị trường tài chính đã "quá lạc quan" về triển vọng cắt giảm lãi suất sớm của các ngân hàng trung ương lớn, nên việc định giá lại có thể làm tăng lãi suất dài hạn và kích hoạt củng cố tài chính nhanh hơn, ảnh hưởng đến triển vọng tăng trưởng.

IMF dự báo tăng trưởng GDP của Nga​ sẽ đạt 2,6% vào năm 2024, cao hơn 1,5 điểm phần trăm so với dự báo vào tháng 10/2023. Sang năm 2023, mức tăng trưởng này được dự đoán sẽ giảm còn 1,1%. IMF cho biết có thể sẽ có những điều chỉnh thêm vì các con số dự báo này chỉ là sơ bộ và còn nhiều điều chưa chắc chắn về mức độ kích thích tài chính của Nga.

Mức tăng trưởng âm ở Argentina đã kéo giảm dự báo tăng trưởng của khu vực Mỹ Latinh và Caribe, với mức tăng trưởng được dự đoán sẽ giảm xuống 1,9% vào năm 2024, thấp hơn 4/10 điểm phần trăm so với dự báo hồi tháng 10/2023. IMF cho biết tăng trưởng khu vực sẽ tăng lên 2,5% vào năm 2025.

Ông Gourinchas cho biết triển vọng tăng trưởng toàn cầu mới cập nhật cho thấy những rủi ro cân bằng hơn, với nguy cơ xảy ra xung đột rộng hơn ở Trung Đông được bù đắp bởi triển vọng giá nhiên liệu thấp hơn có thể giúp lạm phát giảm nhanh hơn dự kiến.

"Chúng tôi thấy chúng khá cân bằng vào thời điểm này", nhà kinh tế trưởng của IMF đánh giá, đồng thời lưu ý rằng rất nhiều rủi ro đáng ngại - đặc biệt là liên quan đến giảm phát - xuất hiện một năm trước đã không trở thành hiện thực.​

Nguồn: Baodautu